Co to jest mikrobiota?

by - 21:30:00

Cześć, Kochani.
Dzisiaj post na temat mniej znany, a jakże bardzo ważny - opowiemy sobie w sposób łatwy i przystępny o mikrobiocie.

Co to jest mikrobiota?
Mikrobiota i mikrobiom to terminy bardzo medyczne, nudne i wydaje się, że nas nie dotyczą. Jednak jeżeli wyobrazimy sobie, że te niewidoczne drobnoustroje rządzą naszą planetą, pokrywają całą Ziemię od miliardów lat, a ich ilość tylko na naszej dłoni przekracza liczbę ludzi na całym świecie, to zaczyna nas to intrygować i zdajemy sobie sprawę, że nie może to być bez znaczenia dla zdrowia naszego organizmu. 

Teraz wiedzę o mikrobiocie, jej wpływie na zdrowie i życie człowieka oraz najnowsze badania w tej dziedzinie znajdziemy w jednym miejscu – platformie internetowej: BIOCODEX MICROBIOTA INSTITUTE.

Termin „mikrobiom” został zaproponowany w 2001 r. przez Joshua Lederberga do określenia zespołu wszystkich mikroorganizmów człowieka, zarówno komensalnych, symbiotycznych jak i patogennych, które dzielą z nami naszą przestrzeń życiową. 


Mikrobiota to wszystkie mikroorganizmy (bakterie, drożdże, grzyby, wirusy) żyjące w określonym środowisku, w organizmie gospodarza zwierzęcego lub rośliny. W piśmiennictwie naukowym pojęcia „mikrobiota” oraz „mikrobiom” zastąpiły pojęcie „mikroflora”.

Ludzka mikrobiota to wszystkie mikroorganizmy, które zasiedliły ciało gospodarza: głównie bakterie, ale także wirusy, grzyby, drożdże i pierwotniaki. W zależności od części ciała, którą mikrobiota kolonizuje, jej skład jest inny i dlatego wyróżniamy kilka rodzajów mikrobioty: mikrobiotę skóry, mikrobiotę pochwy, mikrobiotę dróg moczowych, mikrobiotę układu oddechowego, mikrobiotę górnych dróg oddechowych i mikrobiotę jelitową.

Mikrobiota jelitowa, zwana kiedyś florą jelitową, jest zdecydowanie najliczniejsza i składa się ze 100 bilionów mikroorganizmów i to jej poświęca się najwięcej uwagi. Mikrobiota jelitowa wpływa na wiele aspektów naszej fizjologii, a jej odpowiedni skład odgrywa istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu naszego organizmu. 

W ostatnich latach podkreślany jest związek składu mikrobioty z występowaniem konkretnych chorób.


Jaką rolę pełni w ustroju człowieka mikrobiota i jaki ma wpływ na nasze zdrowie?
Takie pytanie coraz częściej jest zadawane przez naukowców i stanowi obiekt wielu badań. Mikrobiota może być uznana za narząd, pełniący szereg funkcji w ciele człowieka, kontroluje procesy zarówno w danym miejscu (lokalnie) lub w skali ogólnej, czyli w całym organizmie.

ROLA OBRONNA

● Efekt bariery:

Jelita człowieka stają przed poważnym wyzwaniem: z jednej strony mają tolerować korzystne bakterie wchodzące w skład mikrobioty, a z drugiej skutecznie zapobiegać kolonizacji przez niebezpieczne bakterie zwane patogenami. Mikrobiota działa jako bariera chroniąca przed patogenami. „Dobre" bakterie mikrobioty walczą bezpośrednio ze szkodliwymi mikroorganizmami, konkurując z nimi o te same składniki odżywcze. Ponadto niektóre bakterie wydzielają cząsteczki o działaniu przeciwdrobnoustrojowym skierowanym przeciwko bakteriom patogennym, podczas gdy inne zwiększają wytwarzanie śluzu, aby chronić komórki jelit przed zakażeniem patogenami oraz uniknąć szkodliwego oddziaływania patogenów na organizm.

● Stymulacja układu odpornościowego:

Bakterie mikrobioty jelitowej biorą udział w dojrzewaniu i aktywacji komórek w jelitowym układzie odpornościowym. Chroni to człowieka przed atakami mikroorganizmów chorobotwórczych, takich jak bakterie i wirusy. Jelito jest głównym rezerwuarem komórek odpornościowych w ludzkim ciele. Układ odpornościowy wpływa na skład i różnorodność mikrobioty.

Błona śluzowa jelit
Mikrobiota jelitowa odgrywa ważną rolę w dojrzewaniu komórek przewodu pokarmowego, a w szczególności w odniesieniu do osiągania przez błonę śluzową jelit odpowiedniego rozmiaru i grubości, utrzymywania zarówno odpowiedniego nawodnienia komórek jelit jak i aktywności enzymatycznej błony śluzowej.

Prawdopodobne funkcje mikrobioty w fazie badań
W najnowszych badaniach scharakteryzowano inne funkcje mikrobioty. Niektóre bakterie mikrobioty jelitowej mogą chronić przed chorobami zapalnymi i metabolicznymi, podczas gdy inne mogą wywoływać nie tylko te choroby, ale także przyczyniać się do wystąpienia zaburzeń zachowań (behawioralnych) i chorób neurologicznych. 
Należy przeprowadzić dalsze badania w celu zidentyfikowania mechanizmów tych zależności.

Co to jest dysbioza?
Wiele badań wykazało iż z naszego jelita – pośrednio bądź bezpośrednio – wywodzi się odporność, dobry nastrój i większe bądź mniejsze predyspozycje do rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych.

Badania wykazały także związek pomiędzy zaburzonym układem mikrobioty jelitowej, a zwiększonym ryzykiem rozwoju problemów gastrycznych, alergii, chorób autoimmunologicznych, nawracających infekcji, otyłości, zaburzeń neurorozwojowych, a nawet depresji czy chorób nowotworowych.

W Polsce jednym z najczęściej występujących zagrożeń związanych z dysbiozą jest IBS (czyli zespół jelita nadwrażliwego) – Gastroenterolodzy szacują, że może on występować u 10-20% ludzi. Zespół jelita drażliwego (IBS) jest częstym zaburzeniem żołądkowo-jelitowym, które znacząco wpływa na jakość życia pacjentów.

Chociaż przyczyny pozostają niejasne, naukowcy zgadzają się, że mikrobiota jelitowa jest zaangażowana w jej początek. Badania wykazały, że jej skład różni się od składu zdrowych ludzi i że dodanie probiotyków może okazać się skuteczne.

W rezultacie stało się kluczowe, aby określić dokładny charakter tych różnic, aby opracować strategię terapeutyczną mającą na celu przywrócenie równowagi ekosystemu mikrobiologicznego i leczenie tych pacjentów.

Naukowcy dokonali przeglądu 170 badań dotyczących IBS. Ich praca pokazała, że chociaż nie ma zgody co do tego, w jaki sposób wpływa na skład mikrobioty jelitowej, istnieje wiele dowodów wskazujących, że dysbioza występuje w kilku podgrupach pacjentów, a podejście terapeutyczne oparte na przywróceniu równowagi mikrobiologicznej mikrobioty jelitowej przy użyciu probiotyków i prebiotyków wydaje się łagodzić objawy IBS.

Naukowcy popierają dalsze badania nad tą wieloczynnikową chorobą – dla której istnieją interakcje między mikrobiomem a żywicielem - w celu lepszego zrozumienia jej patofizjologii i opracowania skutecznych, spersonalizowanych strategii.

Niestety mikrobiom jelitowy jest wrażliwym układem, podatnym na uszkodzenia. Pod wpływem szeregu czynników dojść może do zmniejszenia liczebności korzystnych bakterii jelitowych i namnożenia bakterii chorobotwórczych czy grzybów w przewodzie pokarmowym - stan ten nosi nazwę dysbiozy jelitowej.

U zdrowej osoby (gospodarza) mikrobiota to zespół drobnoustrojów, bakterii, grzybów i wirusów żyjących razem w doskonale zorganizowanym, harmonijnym układzie. 

Różne sytuacje mogą zakłócać tę równowagę:
• zabiegi medyczne (szczególnie stosowanie antybiotyków),
• zakażenia wirusowe, bakteryjne lub pasożytnicze,
• niedobory odporności,
• przebyte choroby,
• radykalne zmiany w środowisku lub diecie,
• stres.

Wszystkie te czynniki powodują mniej lub bardziej trwałe zmiany, w tym: dominację szkodliwych drobnoustrojów (patobiontów), zmniejszenie liczby drobnoustrojów o działaniu ochronnym i zubożenie różnorodności mikrobioty.

Dysbiozę mikrobioty jelitowej opisano w różnych chorobach przewodu pokarmowego i w chorobach
metabolicznych. Może ona stanowić podłoże niektórych zaburzeń neuropsychiatrycznych i neurodegeneracyjnych.

Jednak wciąż nie jest jasne czy dysbioza jest przyczyną czy skutkiem tych schorzeń. Główną hipotezą jest to, że na dysbiozę wpływają czynniki środowiskowe i genetyczne, ale ona także odgrywa rolę w pojawieniu się i nasileniu objawów choroby.

Aby przywrócić prawidłowy skład mikrobioty, promuje się wzrost korzystnych mikroorganizmów poprzez spożywanie probiotyków, prebiotyków i synbiotyków. W tym samym czasie warto wprowadzać zmiany w diecie, wzbogacając ją w żywność bogatą w błonnik (karczochy, czosnek, cebulę itp.) i żywność sfermentowaną (kiszoną kapustę), która jest źródłem prebiotyków. 

Wreszcie, w najcięższych przypadkach, zaleca się rozważenie wykonania przeszczepu mikrobioty kałowej w celu leczenia dysbiozy.

Słyszeliście kiedyś o mikrobiocie? Jak dbacie o Wasze zdrowie?
xoxo

You May Also Like

26 comments

  1. Słyszałam, to jeden z tematów, które są bliskie moim zainteresowaniom :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Temat mikrobioty jest ostatnio bardzo na czasie:)

    OdpowiedzUsuń
  3. Zawsze pamiętam by dbać o odpowiednia florę bakteryjną, to wzmacnia odporność :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Gdy człowiek słyszy " mikro" to od razu wydaje mu się, że chodzi o coś małego... I dobrze mu się wydaje. Jednak haczyk jest w tym, że to mikro czyli małe ma o ironio ogromne znaczenie! O tym jednak mało kto pamięta.

    OdpowiedzUsuń
  5. Nie miałam pojęcia i tym, co to jest ta mikrobiota, teraz już rozjaśniłaś mi ten temat :)

    OdpowiedzUsuń
  6. mikrobiota kojarzy mi się z jakimś człowiekiem, ale widzę, że się trooooszeczkę pomyliłam ;-). Człowiek uczy się całe życie :-)

    OdpowiedzUsuń
  7. O nie wiedziałam co to oznacza, super przydał bardzo mi się ten post.
    Co do dbania o florę bakteryjną to zawsze i to zawsze staram się to robić.
    Szczególnie podczas brania antybiotyku ;)

    OdpowiedzUsuń
  8. Coraz więcej się o tym mówi i dobrze. Warto szerzyć wiedzę.

    OdpowiedzUsuń
  9. staram się przestawić na to nowe pojęcie ale w głowie mam ciągle mikroflorę

    OdpowiedzUsuń
  10. Przyznam szczerze, że nigdy nie zagłebiałam się w te tematy..

    OdpowiedzUsuń
  11. O terminie mikrobiom słyszałam, ale o mikrobiocie niekoniecznie, więc post jest dla mnie sporą dawką wiedzy. Człowiek uczy się całe życie.

    OdpowiedzUsuń
  12. no ciekawa i głęboka dziedzina, można się czegos więcej dowiedzieć

    OdpowiedzUsuń
  13. oj tak słyszałam, to zdumiewające jak ogromny wpływ ma na człowieka.

    OdpowiedzUsuń
  14. Na studiach często to wałkowaliśmy na mikrobiologii, to bardzo jest mega ważne, a mnóstwo osób o tym zapomina.

    OdpowiedzUsuń
  15. Jak to mówią, nasze zdrowie jest w jelitach i to, jak się czujemy, ile mamy energii i jakie jest nasze zdrowie, to zdecydowanie należy zadbać o nie jak najlepiej.

    OdpowiedzUsuń
  16. Mysle, ze to temat, ktory warto poznac :-)

    OdpowiedzUsuń
  17. Bardzo dużo ciekawych informacji! Czytałam z przyjemnością!

    OdpowiedzUsuń
  18. Zawsze mówiło się o florze bakteryjnej, ale przecież to nie wszystko. To nowe pojęcie dla mnie, ale bardzo potrzebne - w końcu to nasza odporność. Ktos, kto często choruje bardzo doceni ten post.

    OdpowiedzUsuń
  19. Muszę koniecznie więcej poczytać na ten temat! To bardzo ciekawe

    OdpowiedzUsuń
  20. Dobrze dowiedzieć się od Ciebie o takich rzeczach.

    OdpowiedzUsuń
  21. Post przeczytany za jednym tchem ❤️

    OdpowiedzUsuń
  22. Przyznam szczerze, że nie słyszałam i nie czytałam wcześniej o tym, jak widać ma ogromne znaczenie, muszę zgłębić ten temat.

    OdpowiedzUsuń
  23. Zawsze boję się takich medycznych terminów! Przyznam, że o tym nigdy nie słyszałam, ale podoba mi się, że przekazujesz wiedzę w sposób prosty i zrozumiały dla każdego :)

    OdpowiedzUsuń
  24. Wspaniały artykuł dla zdrowia holistycznego każdej osoby, bardzo interesujący temat i na czasie jak elementarz zdrowia w czasach gdy wielu z nas żyje w stresie i pośpiechu. Znam ten temat z doświadczenia osobistego.

    OdpowiedzUsuń
  25. Cały organizm to chemiczna fabryka. Dbanie o właściwą florę bakteryją to bardzo ważna sprawa, o której niewiele osób pamięta. Przecież zdrowie zaczyna się od zdrowych jelit.

    OdpowiedzUsuń
  26. Hello,
    Usually, I never comment on blogs but your blog is so convincing that I never stop myself to say something about it. You’re doing a great job Man, Keep it up

    OdpowiedzUsuń

Serdecznie dziękuję za wszystkie opinie, wiadomości oraz czas poświęcony na czytanie mojej strony- tworzę ją dla Was! :-)