Czas spędzony w kąpieli, na siłowni czy gotowaniu wymyślnych potraw mija o wiele przyjemniej, kiedy towarzyszy mi dynamiczna historia spod ciemnej gwiazdy w postaci świetnie nagranego audiobooka. Dziś mam przyjemność przedstawić Ci jeden z nich. Lektorowi należą się ogromne brawa - słuchając “Ostatniej marionetki” miałam wrażenie, że towarzyszą mi głosy utalentowanych aktorów teatralnych. Czy Andreas Ek również zasłużył na oklaski? 

Szwecja – kraj malowniczych fiordów, zorzy polarnej, kryształowo przejrzystych jezior oraz mieszkańców będących w znacznej części potomkami wikingów. Pełen ogromnych, nieskażonych cywilizacją oraz słabo zaludnionych przestrzeni, na których niepodzielnie włada surowa matka natura z widokami zapierającymi dech w piersiach. Stolica państwa – Sztokholm - to istna perła w koronie. Niewątpliwie należy do najpiękniejszych miast w Europie. Obok niezwykle nowoczesnych dzielnic, w których dominują drapacze chmur, jest pełno cennych zabytków średniowiecznej oraz barokowej architektury. Jest co oglądać i podziwiać. Uważny obserwator natychmiast dostrzeże, że to tylko jedno oblicze tej wręcz bajkowej Atlantydy. Drugie jest zdecydowanie mniej atrakcyjne – to związane z niezwykle silnie rozwijającą się zorganizowaną przestępczością. Nie każdy wie, że więcej bomb niż w tym skandynawskim kraju wybucha jedynie w… Meksyku, który jest przecież symbolem państwa dotkniętego anarchią prawną, gdzie rządy sprawują gangi.  Ilość eksplozji dawno już przekroczyła granicę stu kilkudziesięciu rocznie, zaś morderstw oscyluje wokół dwustu. Co gorsza na terenie Szwecji dochodzi także do zamachów terrorystycznych, których sprawcy skupiają się na Sztokholmie. W 2010 roku Szwed irackiego pochodzenia dokonał samobójczego zamachu bombowego, który na szczęście nie przyniósł większych ofiar. W 2017 roku osoba pochodzenia uzbeckiego wjechała w tłum ludzi, zabijając pięć osób i osiem raniąc. Pamiętać przy tym trzeba, że wiele podobnych przedsięwzięć zostało udaremnionych przez służby państwowe, które za wszelką cenę starają się przeciwdziałać wszystkim tym negatywnym zjawiskom. Na razie jednak nie przynosi to większego skutku. Wielu ekspertów twierdzi, że Szwecję czeka jeszcze większa fala przemocy, a kwestią czasu jest, gdy nastąpi kolejny, tym razem znacznie większy zamach terrorystyczny, przynoszący dużą liczbę poszkodowanych. Wystarczy, że pojawi się odpowiednio zdeterminowany sprawca, dysponujący sprawnie zorganizowanym zapleczem oraz właściwie skonstruowanym planem...

„Miał brodę i był dobrze zbudowany. Koszulka podkreślała jego umięśnione ramiona. Ciało świadczyło o sile, ale także o wytrzymałości i kondycji. Niewiele osób mogło pochwalić się taką kombinacją (...)."

Joel Adler - były żołnierz najbardziej elitarnej jednostki wojskowej szwedzkiej armii, nazywającej się Alpha i skupiającej ludzi, których można określić krótko – „najlepsi z najlepszych". Jej istnienie jest ściśle tajne - nawet szef rządu nie ma o niej pojęcia. Niestety wszyscy członkowie Twojego zespołu zginęli w niefortunnej akcji przeprowadzanej wraz z Amerykanami w Somalii. Straciłeś sześciu towarzyszy i najbliższych przyjaciół, za których bez wahania Loddałbyś życie. Właśnie przyjechałeś do Szwecji na ich pogrzeb. Myślami przebiegasz swoją wojskową karierę. Do wojska wstąpiłeś zaraz po ukończeniu szkoły średniej. Zostałeś spadochroniarzem i odbyłeś dwie misje w Afganistanie. Sześć lat temu zostałeś członkiem Alphy i wziąłeś udział w operacjach na całym świecie. Jak w kalejdoskopie, przed oczyma przewijają Ci się nazwy krajów: Południowy Sudan, Afganistan, Syria, Kongo, Mali, a jako ostatnia pechowa Somalia.

Jesteś wspaniale wyszkolonym wojownikiem; istną maszyną do zabijania. Przeszedłeś wieloletnie szkolenie i masz ogromne doświadczenie bojowe. A pomimo tego popadłeś w poważne kłopoty. Z wściekłością musisz przyznać, że wszystko przez kobietę i Twój brak ostrożności. W czasie lotu z Norwegii przysiada się do Ciebie dziewczyna o imieniu Tess. Ponieważ jest poważnie wystraszona, dodajesz jej otuchy. Pijecie kilka drinków, a na koniec lądujecie razem w hotelowym pokoju. Gdy po upojnej nocy otwierasz oczy, widzisz swoją kochankę leżącą obok Ciebie w kałuży krwi. Zanim udaje Ci się przemyśleć, jak mogło do tego dojść, słyszysz, że policja wali w drzwi i żąda ich otworzenia. W tej samej chwili dzwoni telefon. Nieznany mężczyzna spokojnym głosem wyjaśnia, że zamordował kobietę tak aby wszystkie ślady i okoliczności wskazywały na Ciebie oraz żąda podporządkowania się jego poleceniom. Zgodnie z nimi błyskawicznie wydostajesz się z budynku schodami pożarowymi i udajesz na pobliski parking. Tam wsiadasz do samochodu prowadzonego przez Alexandra Norda. Ten mówi, że jego żona Mia została porwana, a on pod groźbą jej zamordowania otrzymał polecenie odebrania Cię w tym właśnie miejscu. Na dowód powagi sytuacji dostajecie wiadomość ze zdjęciem odciętego palca kobiety. Jedziecie do domku letniskowego nieopodal Sztokholmu, skąd zabieracie dwie aktówki. Wraz z nimi udajecie się do metra i wsiadacie do dwóch różnych pociągów. Gorączkowo zastanawiasz się do czego to wszystko zmierza. Nagle Twoje rozmyślania przerywa informacja o bombie, która wybuchła w pociągu metra. Od razu wiesz, że doszło eksplozji torby, którą przewoził Alexander. Zrozumiałeś, że Twoja ma takie samo przeznaczenie. Zostałeś wrobiony w zamach terrorystyczny i jesteś zupełnie bezsilny. Wszystko wskazuje na to, że najpierw dopuściłeś się morderstwa, a teraz przejdziesz do historii jako człowiek, który wysadził pociąg metra. Ze zgrozą patrzysz na tłum otaczających Cię pasażerów i gorączkowo myślisz co zrobić. Jest tylko jedna szansa - jak najszybciej pozbyć się torby z pojazdu. Czujesz, jak włosy jeżą Ci się na głowie. Podejmujesz decyzję, że zaczniesz działać, gdy tylko pociąg zatrzyma się na najbliższej stacji. Wstajesz, krzycząc, że masz przy sobie bombę i każesz ludziom uciekać z pociągu. Rzucasz swój bagaż w kąt wagonu i wydostajesz się na peron. Za chwilę nastąpi eksplozja...

Z daleka wyglądała jak dziecko otoczone przez dużych, silnych mężczyzn. Jako jedyna kobieta w szwedzkiej piechocie morskiej musiała wiele udowodnić, ale szybko zdobyła akceptację kolegów, ciężko pracując i nigdy się nie poddając".

Śledcza w wydziale ds. poważnej przestępczości policji miejskiej miasta Sztokholm nie ma łatwego życia. Ilość spraw jest bardzo duża, ale jakoś dajesz sobie z nimi radę. Nazywasz się Emma Steen i jesteś byłym żołnierzem piechoty morskiej. Po skończeniu wojskowej kariery wstąpiłaś do policji i zajmujesz się trudniejszymi sprawami o charakterze kryminalnym. Twoje życie osobiste leży w gruzach. Jesteś po rozwodzie, a opiekę nad Twoim dzieckiem przyznano byłemu mężowi. Z racji sprawowanej funkcji, nie jesteś w stanie zapewnić mu właściwego nadzoru. Z rezygnacją pogodziłaś się więc z werdyktem sądu. Właśnie dowiedziałaś się o zamachu bombowym dokonanym w pociągu metra. Przypominają Ci się podobne zdarzenia z 2010 i 2017 roku, w których brałaś osobisty udział, prowadząc śledztwa. Pędzisz na miejsce zbrodni, modląc się, aby sprawca był tylko jeden. Szybko ustalacie jego personalia - to Alexander Nord. System wykrywania twarzy w Twoim kraju jest na szczęście niezawodny. Niestety kamery monitoringu zarejestrowały, że miał towarzysza, który wsiadł do innego pociągu z taką samą aktówką. A więc jest druga bomba. Z centrum operacyjnego otrzymujesz powiadomienie, że to Joel Adler - były żołnierz wojsk specjalnych. Prawdopodobnie chce się zemścić na państwie za śmierć swoich towarzyszy broni w Somalii. Zanim przetrawiłaś te wszystkie wiadomości, dowiadujesz się, że doszło do drugiej eksplozji. Na szczęście ofiar nie jest tak wiele, gdyż sprawca ostrzegł ludzi, że trzyma ładunek wybuchowy. Zachowanie Adlera jest tym dziwniejsze, że, jak wynika z monitoringu, zaraz po zdarzeniu, zaczął on udzielać pomocy rannym i poszkodowanym. Zastanawia Cię postępowanie byłego żołnierza; wszak żaden terrorysta nie ratuje swoich ofiar. Wszystko wskazuje na to, że w całej sprawie jest coś dziwnego; coś, czego jeszcze nie jesteś w stanie zrozumieć. Zadajesz sobie pytanie czy wojak, który tyle lat służył państwu, byłby zdolny do takiego czynu? Masz nadzieję, że wszystkiego dowiesz się na miejscu po jego aresztowaniu...

Skandynawska literatura ma to do siebie, że często jest dla mnie zbyt... usypiająca. Moje wyobrażenie na jej temat zmienił jednak świetnie nagrany audiobook wydany przez Sagę Egmont! „Ostatnia Marionetka”, którą stworzył Andreas Ek, jest trzymającym w napięciu skrzyżowaniem kryminału z doskonale przedstawioną powieścią akcji. Whoaaaaa, ileż tu się wydarzyło! Autor dynamicznie poprowadził narrację dotyczącą hipotetycznego zamachu, jaki mógłby wydarzyć się w Sztokholmie. Dzięki jego opowieści okazuje się, że - pomimo czujności służb - jego skuteczne zorganizowanie nie jest wcale takie trudne... a przynajmniej słuchacz audiobooka dochodzi do takiego wniosku. Finalnie plot twist ujawnia bowiem, że cele zamachowców były zupełnie inne niż się wydawało. Wielkie brawa dla Pisarza za to, że słuchający dopiero na końcu książki dowiaduje się, o co tak naprawdę toczy się gra. W kryminałach i powieściach akcji nie jest to taka częsta sztuka. Autor bardzo zręcznie wykreował postacie bohaterów - zwłaszcza tytułowego Joela Adlera. Ten były żołnierz zostanie w wplątany morderstwo, którego nie popełnił, a następnie zmuszony do przewiezienia metrem bomby ukrytej w aktówce. Wyobrażasz sobie napięcie, które musiał w tamtej chwili odczuwać? Ek przedstawia je niesamowicie obrazowo! Wydarzenia w “Ostatniej marionetce” toczą się niezwykle dynamicznie i wywołują u słuchacza szybsze bicie serca - szczególnie wówczas, gdy sprawy przybierają zaskakujący, niemożliwy do przewidzenia wcześniej, obrót.  9/10